Subali't kung mayroon mang sugat na nilikha ang digmaang 'yun ay nananatili pa rin sa isipan at pandama ng tinatawag na mga 'comfort women.' Isa na rito si Lola Dina, 'di tunay na pangalan, dise sais anyos pa lang daw siya noon ng magkaroon ng giyera. Nagtatago raw ang kanyang pamilya noon sa ilalim ng lupa na kanilang hinukay para huwag makita ng mga Hapon. Nakatatakot daw ng panahong 'yun dahil maya't maya ay makaririnig ka ng mga putok ng baril at pagsabog ng mga bomba. Karamihan daw sa kanyang mgakalalakihang kamag-anak ay naging guerilla at napatay ng mga mananakop.
Isang araw diumano ay lumabas sila ng kanyang kapatid na lalki para manguha sana ng talbos ng kamote nang matiyempuhan sila ng mga Hapon. Tinutukan daw sila agad ng mga baril at mabilis silang hinablot ng mga ito. Pinagbubugbog ang kanyang kapatid pagkatapos ay iniwan na duguan. Samantalang siya naman ay dinala sa pinagkukutaan ng mga Hapon. Doon daw ay naabutan nilang nag-iinuman ang mga kasamahan ng mga sundalong bumihag sa kanya. Pilit diumano siyang nagpiupiglas pero ano nga ba naman ang laban ng tulad niyang babae?
Ayon kay Lola Dina nang mga sandaling 'yun daw ay gusto na niyang mamatay dahil sa hirap na kanyang naranasan. Kahit ano'ng pagmamakaawa niya ay wala ni isa mang gustong makinig. Wala siyang ibang magawa kundi ang umiyak habang siya ay nilalapastangan ng mga Hapon. Kulang-kulang diumano isang buwan siyang binihag ng mga ito at ginawang sex slave! Marami daw silang mga naging comfort women sa looob ng kampo. Pinakawan lang siya nang mgagkaroon siya ng karamdaman at mangayayat nang husto.
Matagal na itong nangyari pero hanggang ngayon daw ay lumilitaw pa rin sa kanyang panaginip ang bangungot ng nakaraan. Nalulungkot diumano siya nang mabalitaan niyang ayaw humingi ng paumanhin ng bansang Hapon sa naging kasalanan ng kanilang mga sundalo noon sa mga naging comfort women. Nalulungkot din daw siya dahil imbes na kumampi ang ilang nating kababayan sa kanila ay hinuhusgahan pa raw sila na ang habol lang nila ay pera sa bansang Hapon. Gayung hindi naman daw kayang tumbasan ng salapi ang ginawa ng mga sundalong Hapon na pagyurak sa dangal ng ating mga kababaihan. Hangad lang daw nila ay katarungan sa kanilang sinapit at kung mayroon mang daw silang matatanggap na pera ay makatutulong ito para sa naghihirap nilang pamilya.
Sabi naman ng iba karamihan daw sa mga sundalong Hapon na gumawa ng gayung krimen ay mga sumakabilang buhay na.Ang tanong pa nila ang kasalanan ba ng naunang henerasyon ay dapat pagbayaran ng kasalukuyang henerasyon?Hindi lang naman daw dito sa Pilipinas may mga naging comfort women kundi maging sa iba pang bansa.Hindi rin maiaalis ang realidad na ang ang mga Hapon na dating kinatatakutan noon, ngayon ay hindi na. Dahil marami sa ating mga kababayan ay dumadayo ba sa Japan para manilbihan bilang entertainer. Pero anu't anuman dapat talagang humingi sila ng paumanhin dahil hindi biro ang iniwang epekto ng digmaang 'yun sa buhay ng ating kababaihan na minsan ay mga naging comfort women.
No comments:
Post a Comment